LIFE-project Eikenprocessierups

Aantrekken van sluipwespen en -vliegen

De eikenprocessierups bestrijden door het aantrekken sluipwespen en -vliegen door aangepast bermbeheer.

Sluipwespen en -vliegen aantrekken door een aangepast bermbeheer


Harige rupsen kunnen sterk beïnvloed worden door natuurlijke vijanden, waaronder sluipwespen en -vliegen. Vooral in meer natuurlijke omgevingen kunnen dergelijke natuurlijke vijanden erg effectief zijn. In sommige situaties kunnen ze populaties van eikenprocessierupsen tot 90% verminderen. Dit doen ze door hun eitjes in of op de processierupsen of hun poppen te leggen, waarna de larven van de sluipwespen en –vliegen de rupsen van binnenuit opeten.

In deze studie willen we nagaan of een meer natuurlijk bermbeheer leidt tot een toename in parasitoïden, en daardoor een afname van het aantal eikenprocessierupsen.

Scroll down
Sluipwesp injecteert eitjes in nest eikenprocessierups

Vergelijken verschillende types wegbermen


Om te onderzoeken welk type van wegberm het meest aantrekkelijk is voor sluipwespen en –vliegen, vergelijken we in het project verschillende vormen van bermbeheer met elkaar, op proeflocaties zowel in Vlaanderen als Nederland. Concreet wordt voor elk type van bermbeheer bepaald hoeveel en welke soorten sluipwespen en -vliegen zich in de nesten van de eikenprocessierupsen bevinden en wat het effect daarvan is op de hoeveelheid eikenprocessierupsen.

Op de proeflocaties zorgen de projectpartners ervoor dat de wegbermen met geïnfecteerde eiken op verschillende manieren beheerd worden:

  • Grasachtige bermen, met weinig of geen kruiden
  • Natuurlijke bloemrijke bermen, met uitgesteld maaibeheer (1x per jaar) – zonder houtachtige vegetatie of bramen
  • Natuurlijke bloemrijke bermen, met uitgesteld maaibeheer (1x per jaar) – mét houtachtige vegetatie of bramen
  • Ruige bermen (brandnetels, enz.); 2 x per jaar gemaaid
  • Gefaseerd maaien (slechts een deel van de vegetatie wordt gemaaid)
  • Bermen ingezaaid met een eikenprocessierups bloemenzaad mix

Monitoring van het effect van bermbeheer


Nectar index

In eerste instantie zal gekeken worden naar het effect van het bermbeheer op de vegetatie. Hierbij wordt de habitatkwaliteit voor de natuurlijke vijanden (en pollinatoren) vastgesteld door een nectar index te bepalen. Deze index is gebaseerd op het aantal bloeiende planten. De metingen hiervoor gebeuren jaarlijks in juni-juli.

Parasiteringsgraad van de eikenprocessierupsnesten

De graad van parasitering van eikenprocessierupsen zal vergeleken worden in de op verschillende wijze beheerde bermen. Hiervoor zullen jaarlijks per locatie drie eikenprocessierupsnesten verzameld worden tijdens de zomermaanden. Vervolgens zullen alle parasitoïden uit die nesten verzameld, geteld en geïdentificeerd worden tot op soortniveau.  

Populatiegrootte eikenprocessierupsen

Om het effect van het bermbeheer en de aantallen sluipwespen en -vliegen op de eikenprocessierupsen vast te stellen, zullen ook het aantal en de grootte van de nesten van de processierupsen jaarlijks gemeten worden.