LIFE Eikenprocessierups – het einde in zicht!

Het LIFE-project Eikenprocessierups nadert stilaan zijn einde. Om dat te vieren organiseerde het team op 17 en 19 juni de LIFE symposia ‘Samenleven met de eikenprocessierups’, respectievelijk in de Stadsschouwburg in Utrecht en in het Herman Teirlinckgebouw in Brussel. Naast een inhoudelijk en interactief programma, genoten de aanwezigen van de première van de projectfilm ‘Een Gemeenschap van Leven’.

Tijdens het symposium presenteerden we de resultaten van vijf jaar onderzoek naar ecologisch verantwoorde methodes voor het beheer van eikenprocessierupsplagen. En die blijken beloftevol: zowel het inzetten van nestkasten voor koolmezen, het ecologisch beheer van wegbermen en de aanwezigheid van klimop op de stam van zomereiken hebben een impact op het aantal en de grootte van de rupsennesten. We rekenen er op dat het wetenschappelijk bewijs van de werking van onze methodes beheerders op het terrein zal overhalen om deze meer in zetten, en het gebruik van schadelijke alternatieven zo veel mogelijk te vermijden.

Tegelijkertijd is het ook duidelijk dat geen enkele methode – noch de gekende actieve beheermaatregelen, noch onze onderzochte ecologisch verantwoorde methodes – de gezondheidsproblematiek van processierupsen finaal zal oplossen. Daarvoor is meer nodig. Een verandering in denken – van bestrijden naar beheren naar samenleven – moet ervoor zorgen dat er minder schadelijke biociden worden gebruikt. Om deze boodschap zo breed mogelijk te verspreiden, vroegen we filmmaker Rik van der Linden een film te maken over onze rups. Daarover lees je meer onderaan het artikel.

Tenslotte stelde het team de nieuwe Toolkit voor, die gemeentes en andere overheden moet toelaten om plagen van de eikenprocessierups beter te beheersen, en vooral om lokaal te helpen met de verandering van de grondhouding rond de rups. Ontdek daarover meer, verder in dit artikel.
Na afloop wisselden de deelnemers ervaringen uit tijdens een gesmaakte broodjeslunch.

Heb je de symposia gemist of wil je ze nog eens terug bekijken, hier kan je een opname vinden van de conferentie in Utrecht: In the spotlight – Beleidssymposium Utrecht 17/06/2025

De gebruikte presentaties vind je hier: LIFE Beleidssymposium Utrecht of LIFE Beleidssymposium Brussel.

‘Een Gemeenschap van Leven’ – onze eigen natuurfilm.

Tijdens de beleidssymposia stelden we onze film ‘Een Gemeenschap van Leven’ voor. Rik van der Linden is een bevlogen natuurfilmer die documentaires maakt waarin de zoektocht naar een passende plek voor de mens in de levende wereld centraal staat. Samen met Mathijs Schouten, ecofilosoof en bioloog, maakte hij een tocht door het universum van de zomereik en al zijn talrijke bewoners, waar de eikenprocessierups deel van uitmaakt. Een film die heel wat emoties losmaakte, zoals tijdens de gespreksronde nadien duidelijk werd.

De film krijgt zijn publiekspremière op het Wildlife Film Festival te Rotterdam in de week van 3 tot 9 november, en kan daarna een ronde maken door Vlaanderen en Nederland.

Mocht je interesse hebben om de film te vertonen in je gemeente of organisatie of voor je vereniging, lees dan zeker onze volgende nieuwsbrieven. Hieronder vind je alvast de trailer van de de film.

De eikenprocessierups-toolkit

Op de beleidssymposia werd ook onze toolkit voorgesteld. De bedoeling van deze toolkit is tweeledig: in de eerste plaats willen we bijdragen aan de verandering in grondhouding tegenover de processierups – van bestrijden naar beheren naar samenleven. Om deze doelstelling te ondersteunen, lanceren we twee filmpjes:

• De film ‘Een Gemeenschap van Leven’ is daarvoor een belangrijk instrument, en kan de aanzet zijn voor reflectie en verdere discussie over het thema. Een procespakket met discussiefiches kan je daarbij helpen.

• Voor interne en externe communicatie naar het bredere publiek (via websites ed.) bieden we binnenkort een kort sensibiliserend filmpje aan – ‘Samenleven met de eikenprocessierups’. Dit filmpje zal basisinformatie geven over de rups, de overlast die ze kan veroorzaken en hoe we hiermee kunnen omgaan.

Anderzijds omvat de toolkit ook instrumenten waarmee (boven)lokale overheden onmiddellijk aan de slag kunnen. We stellen een nieuwe ‘Belgische leidraad beheersing eikenprocessierups‘ voor, gebaseerd op de Nederlandse leidraad (een publicatie van het Kennisplatform Processierups), inclusief de resultaten van ons onderzoek en aangepast aan de Belgische wetgeving en realiteit. Het bijgevoegde sjabloon voor een ‘Beheerplan eikenprocessierups’ geeft lokale overheden een aanzet om zelf een plan op te stellen aangepast aan de lokale situatie, behoeften en middelen. De Belgische leidraad wordt verwacht vanaf september 2025.

Het communicatiepakket geeft tips om duidelijk en wervend te communiceren en
betrokkenheid te creëren bij je doelgroep. En tenslotte is er een praktisch filmpje over hoe je de eikenprocessierups kan beheersen met klimop.

De laatste ontbrekende instrumenten van de toolkit zullen in de loop van het najaar ter beschikking komen op de website. Blijf je graag op de hoogte? Lees dan vooral onze nieuwsbrief!